Fotoradary: kiedy naprawdę zaczynają "polować"?
Wśród polskich kierowców od lat krążą mity o magicznej "tolerancji" fotoradarów, która rzekomo pozwala na 10-15 km/h nadwyżki bez mandatu. A jaka jest prawda?
Fotoradary stacjonarne: zawsze czuwają, ale…
Te "słupy" – oficjalna nazwa to stacjonarne urządzenia pomiarowe - są domeną Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym (CANARD) podlegającego Głównemu Inspektoratowi Transportu Drogowego (GITD). Według mapy urządzeń CANARD, w Polsce działa ponad 400 takich fotoradarów, głównie na drogach krajowych zarządzanych przez GDDKiA. Są zawsze włączone, bo ich zadaniem jest ciągły monitoring. Ale kiedy naprawdę robią zdjęcie? Tu wchodzi w grę tolerancja pomiaru prędkości, uregulowana w Rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 10 lipca 2020 r. (Dz.U. 2020 poz. 1265). Kluczowe zasady:
- Próg wyzwolenia: Fotoradar nie zarejestruje wykroczenia poniżej 61 km/h - to minimalna prędkość, przy której urządzenie "budzi się" do akcji, niezależnie od limitu.
- Tolerancja dla przekroczenia: Do 100 km/h - 10 km/h nadwyżki ponad limit. Powyżej 100 km/h - 10% zmierzonej prędkości. Innymi słowy, na drodze z limitem 50 km/h fotoradar "przeoczy" 60 km/h, ale przy 61 km/h już błyśnie.
To nie jest łaska - to kompensacja błędu pomiarowego urządzeń (do 3 km/h przy prędkościach poniżej 100 km/h i 3 proc. powyżej). GITD podkreśla, że system CANARD rejestruje tylko te przypadki, gdzie średnie przekroczenie wynosi aż 21 km/h.
Odcinkowy pomiar prędkości (OPP) działa podobnie, liczy średnią na dystansie, z tą samą tolerancją 10 km/h. GDDKiA w swoich wytycznych dla dróg krajowych podkreśla, że te urządzenia to nie "pułapki", a narzędzie do poprawy bezpieczeństwa, w ostatnich miesiącach zarejestrowały one spadek wypadków o 15 proc. na monitorowanych odcinkach.
Policyjne radary: tu luzu mniej
A co z ręcznymi fotoradarami policji? Te przenośne laserowe mierniki to inna bajka. Policja nie musi czekać na 10 km/h, mandatu teoretycznie można spodziewać się już za przekroczenie o 1 km/h. Dlaczego? Bo tu nie ma automatycznej "tolerancji systemowej" jak w CANARD. Zamiast tego liczy się błąd pomiarowy, który policjant musi odliczyć przy kontroli.
- Błąd dla radarów laserowych: Do 3 km/h (do 100 km/h) lub 3% powyżej.
- Dla radarów mobilnych: Nawet do 7 km/h w warunkach terenowych.
- W praktyce: jeśli radar pokazuje 51 km/h przy limicie 50, policja odlicza błąd (np. 3 km/h).
