Coraz częściej polscy kierowcy otrzymują mandaty za granicą. Powstaje wtedy pytanie – czy mandat ten należy zapłacić, czy można go zignorować? Co grozi w przypadku niezapłacenia takiego mandatu? Jakie są konsekwencje finansowe i prawne?
W przeszłości polscy kierowcy uważali, że mandat otrzymany za granicą można bezpiecznie zignorować. Jednakże w ciągu ostatnich kilku lat zaszły istotne zmiany w przepisach i procedurach międzynarodowych, które utrudniają unikanie odpowiedzialności za wykroczenia drogowe popełnione w innym kraju.
W 2015 roku Unia Europejska wprowadziła dyrektywę dotyczącą transgranicznej egzekucji mandatów. Dyrektywa ta ułatwia wymianę informacji między krajami członkowskimi i umożliwia ściganie kierowców za wykroczenia drogowe, niezależnie od kraju rejestracji pojazdu. W praktyce oznacza to, że mandat wystawiony np. we Austrii (na zdjęciach), może być skutecznie egzekwowany w Polsce.
Każde państwo członkowskie Unii Europejskiej ma obowiązek przekazywać dane dotyczące kierowców, którzy popełnili wykroczenia na ich terenie, do kraju, w którym zarejestrowano pojazd. Polska współpracuje z wieloma krajami w ramach tego systemu, co oznacza, że jeśli polski kierowca zostanie ukarany mandatem w Niemczech, władze niemieckie mogą przesłać dane o mandacie do polskich organów, które będą próbowały wyegzekwować karę.
Warto jednak zauważyć, że nie wszystkie kraje w pełni wdrożyły tę dyrektywę. W przypadku niektórych państw, takich jak Wielka Brytania (po Brexicie) czy kraje spoza UE, mechanizmy egzekucji mandatów mogą być mniej skuteczne lub wręcz nieistniejące.
Jednym z najczęściej zadawanych pytań przez kierowców jest: czy mogę zignorować mandat wystawiony za granicą? Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna, ponieważ zależy od wielu czynników, takich jak kraj, w którym otrzymano mandat, rodzaj wykroczenia oraz stosunki prawne pomiędzy Polską a danym państwem.W przypadku państw Unii Europejskiej, w tym takich popularnych destynacji turystycznych jak Francja, Niemcy, Włochy czy Hiszpania, ignorowanie mandatu może prowadzić do poważnych konsekwencji.
Ściągnięcie kary przez polskie organy: W wielu przypadkach, po pewnym czasie od niezapłacenia mandatu, polskie służby mogą otrzymać informacje od zagranicznych organów i próbować wyegzekwować należność. Chociaż w Polsce nie wszystkie mandaty zagraniczne mogą być w pełni egzekwowalne (zwłaszcza, jeśli nie zostały odpowiednio przetłumaczone i zarejestrowane), to coraz częściej władze polskie współpracują z innymi krajami w tej kwestii.
Problemy przy kolejnej wizycie w danym kraju: Jeśli kierowca zignoruje mandat, może to prowadzić do problemów podczas kolejnej podróży do kraju, w którym doszło do wykroczenia. W niektórych przypadkach policja może nałożyć dodatkowe grzywny, a nawet zatrzymać samochód do czasu uregulowania należności. Często zdarza się to na przykład we Włoszech czy w Austrii.
Wzrost kary: W wielu krajach, takich jak Niemcy czy Holandia, mandat niezapłacony w terminie może być powiększony o odsetki lub dodatkowe opłaty. W niektórych przypadkach kara może wzrosnąć nawet kilkukrotnie.
Problemy z wynajmem samochodów: Nieuregulowane mandaty mogą trafić do bazy danych firm wynajmujących samochody, co w przyszłości może uniemożliwić wynajem pojazdu w danym kraju lub nawet w całej Europie.
W przypadku mandatów otrzymanych poza UE, np. w Szwajcarii, Norwegii czy USA, egzekwowanie kar jest znacznie bardziej skomplikowane. Chociaż nie ma formalnych umów o wymianie informacji, to coraz częściej firmy windykacyjne działają na zlecenie zagranicznych organów w Polsce. W takich sytuacjach możliwe jest, że firma windykacyjna będzie próbować odzyskać pieniądze, jednak nie zawsze ma ona prawne narzędzia do tego, aby skutecznie egzekwować należności.
Jakie mandaty najczęściej otrzymują Polacy za granicą?
Polscy kierowcy najczęściej otrzymują mandaty za przekroczenie prędkości, nieprawidłowe parkowanie oraz przejeżdżanie na czerwonym świetle. W niektórych krajach, takich jak Włochy czy Francja, popularne są również mandaty za naruszenie strefy ekologicznej (tzw. strefy ZTL) w centrach miast.
Przekroczenie prędkości
To jedno z najczęstszych wykroczeń, za które kierowcy otrzymują mandaty za granicą. W wielu krajach, zwłaszcza w Niemczech i Szwajcarii, przekroczenie prędkości nawet o kilka kilometrów na godzinę może skutkować wysoką grzywną. Na przykład w Szwajcarii kary za przekroczenie prędkości mogą sięgać nawet kilku tysięcy euro, a w niektórych przypadkach mogą prowadzić do konfiskaty pojazdu.
Nieprawidłowe parkowanie
Mandaty za nieprawidłowe parkowanie są szczególnie powszechne w miastach turystycznych, takich jak Paryż, Rzym czy Barcelona. Często kierowcy nie są świadomi lokalnych przepisów, co prowadzi do błędów i nałożenia kar. W niektórych przypadkach samochód może zostać odholowany, a koszt jego odzyskania może być znacznie wyższy niż sam mandat.
Przejazd na czerwonym świetle
Mandaty za przejazd na czerwonym świetle są surowo karane w wielu krajach. Na przykład we Włoszech kary mogą sięgać kilkuset euro, a za powtórne wykroczenie możliwe jest nawet zatrzymanie prawa jazdy.
Czy warto odwoływać się od mandatów zagranicznych?
Polscy kierowcy, którzy uważają, że zostali niesłusznie ukarani, mają prawo odwołać się od mandatu. Warto jednak pamiętać, że proces odwoławczy może być skomplikowany, zwłaszcza w przypadku zagranicznych wykroczeń. W niektórych krajach, takich jak Niemcy, odwołanie się od mandatu wymaga skorzystania z pomocy prawnika, co może być kosztowne.
Jeśli jednak kierowca zdecyduje się na odwołanie, powinien to zrobić jak najszybciej, przed upływem terminu zapłaty. W przeciwnym razie odwołanie może nie zostać rozpatrzone. Warto również pamiętać, że odwołania mogą nie być skuteczne w przypadku mandatu, który został wystawiony na podstawie dowodów z kamer monitorujących ruch drogowy.
Jakie są opcje płatności?
W większości krajów europejskich kierowcy mogą zapłacić mandat przez internet, co jest wygodnym rozwiązaniem. Często na formularzu mandatu znajdują się szczegółowe instrukcje dotyczące sposobu zapłaty. Warto zwrócić uwagę na terminy płatności – wiele krajów oferuje zniżki za szybką zapłatę mandatu, co może zmniejszyć karę nawet o 50%.
