W dzisiejszych czasach, gdy ekologia i oszczędność energii stają się coraz bardziej palącymi tematami, producenci samochodów nieustannie poszukują sposobów na minimalizowanie zużycia paliwa i emisji spalin. Jednym z rozwiązań, które w ostatnich latach zdobyło popularność, jest system Start&Stop. To rozwiązanie, które automatycznie wyłącza silnik samochodu podczas postoju, a następnie uruchamia go, gdy kierowca zamierza ruszyć.
Teoretycznie, ma to na celu zmniejszenie zużycia paliwa i emisji CO₂, co wpisuje się w nurt dbania o środowisko. Jednak jak każdy nowy system, ma on zarówno swoich zwolenników, jak i krytyków. Czy rzeczywiście jest tak rewolucyjny, jak twierdzą producenci, czy może jest to jedynie kolejny chwyt marketingowy?
Historia systemu Start&Stop
Aby w pełni zrozumieć znaczenie systemu Start&Stop, warto przyjrzeć się jego korzeniom. Pierwszym producentem, który zastosował to rozwiązanie, była Toyota. W 1974 roku wprowadzono system w modelu Crown, jednak nie zyskał on wtedy popularności. Technologia była jeszcze niedopracowana, a koszty produkcji zbyt wysokie, by mogła stać się standardem.
Prawdziwy przełom nastąpił dopiero w 2000 roku, kiedy to BMW zaprezentowało bardziej zaawansowaną wersję systemu Start&Stop w modelu BMW 3 (E46) z silnikiem M54. Tym razem technologia była bardziej rozwinięta, a zapotrzebowanie na oszczędność paliwa i redukcję emisji stało się priorytetem w branży motoryzacyjnej.
Wkrótce po BMW, inni producenci, tacy jak Audi, Volkswagen, czy Mercedes-Benz, również zaczęli wprowadzać system Start-Stop do swoich pojazdów, czyniąc go standardem w wielu modelach, zwłaszcza tych przeznaczonych na rynek europejski.
Jak działa system Start&Stop?
Zasada działania systemu Start-Stop jest stosunkowo prosta. Gdy pojazd zatrzymuje się na przykład na światłach, system automatycznie wyłącza silnik. Gdy kierowca naciska pedał sprzęgła (w pojazdach z manualną skrzynią biegów) lub zwalnia hamulec (w przypadku automatycznej skrzyni biegów), silnik ponownie się uruchamia. Dzięki temu nie dochodzi do niepotrzebnego spalania paliwa podczas postoju.
System Start-Stop korzysta z różnych czujników, aby monitorować sytuację na drodze oraz działanie pojazdu. Należą do nich czujniki prędkości, położenia pedału sprzęgła, temperatury silnika oraz stanu akumulatora. W nowoczesnych autach system ten działa niemal niezauważalnie dla kierowcy, co sprawia, że może on skupić się na prowadzeniu samochodu, nie martwiąc się o ręczne wyłączanie i włączanie silnika.
Czy system oszczędza paliwo?
Jednym z głównych argumentów przemawiających za stosowaniem systemu Start&Stop jest oszczędność paliwa. Producenci twierdzą, że dzięki wyłączaniu silnika podczas postoju można zaoszczędzić nawet do 10% paliwa w ruchu miejskim. W teorii ma to sens – gdy silnik nie pracuje, nie spala paliwa. Jednak jak to wygląda w praktyce?
W rzeczywistości oszczędności mogą się różnić w zależności od wielu czynników, takich jak styl jazdy, warunki drogowe, czy temperatura otoczenia. W ruchu miejskim, gdzie często dochodzi do zatrzymywania się na światłach, system Start&Stop może przynieść zauważalne korzyści.
Warto również zwrócić uwagę na fakt, że system Start&Stop wymaga specjalnego akumulatora, który jest w stanie wytrzymać częste uruchamianie silnika. Standardowe akumulatory mogłyby szybko się wyczerpać, co prowadziłoby do zwiększonych kosztów eksploatacji pojazdu. Producenci samochodów stosują więc akumulatory AGM (Absorbent Glass Mat) lub EFB (Enhanced Flooded Battery), które są bardziej wytrzymałe, ale również droższe w produkcji i wymianie.
Korzyści dla środowiska
Obok oszczędności paliwa, system Start&Stop ma również na celu zmniejszenie emisji spalin, co jest istotnym czynnikiem w kontekście rosnącej presji na producentów samochodów, aby redukowali emisje CO₂. W ruchu miejskim, gdzie silnik spalinowy pracuje często na biegu jałowym, wyłączenie go podczas postoju rzeczywiście może przyczynić się do zmniejszenia emisji szkodliwych substancji.
W dłuższej perspektywie może to mieć pozytywny wpływ na jakość powietrza w miastach, zwłaszcza w obszarach o dużym natężeniu ruchu. Władze wielu państw, zwłaszcza w Europie, wprowadziły restrykcyjne normy emisji spalin, a system Start&Stop pomaga producentom samochodów spełniać te wymogi, co z kolei może wpływać na zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza.
Wady systemu Start&Stop
Pomimo wielu zalet, system Start&Stop ma również swoje wady. Jedną z najczęściej podnoszonych kwestii jest potencjalny negatywny wpływ na żywotność silnika oraz innych podzespołów. Częste uruchamianie i wyłączanie silnika może prowadzić do szybszego zużycia niektórych elementów, takich jak rozrusznik czy alternator. Chociaż producenci zapewniają, że systemy te zostały dostosowane do większego obciążenia, to jednak niektórzy kierowcy zgłaszają problemy z ich trwałością.
Kolejną kwestią jest komfort jazdy. Choć system Start&Stop działa stosunkowo płynnie, niektórym kierowcom przeszkadza moment ponownego uruchamiania silnika, zwłaszcza w starszych modelach samochodów, gdzie ten proces może być nieco bardziej odczuwalny. Część użytkowników twierdzi również, że system ten jest zbyt „agresywny” i wyłącza silnik nawet wtedy, gdy zatrzymują się jedynie na kilka sekund, co bywa irytujące.
Ponadto, system ten może nie działać efektywnie w ekstremalnych warunkach pogodowych. W bardzo niskich temperaturach, akumulator może mieć problem z częstym uruchamianiem silnika, a w upalne dni może wyłączyć klimatyzację podczas postoju.
Czy warto korzystać z systemu Start&Stop?
Decyzja o korzystaniu z systemu Start-Stop zależy w dużej mierze od preferencji kierowcy oraz warunków, w jakich najczęściej eksploatowany jest pojazd. Dla osób, które poruszają się głównie po mieście, system ten może przynieść realne oszczędności paliwa i zmniejszyć emisję spalin. Dla tych, którzy często jeżdżą na dłuższe trasy, korzyści mogą być mniej odczuwalne.
Warto jednak pamiętać, że system Start&Stop jest częścią szerszego trendu zmierzającego w stronę ekologicznej motoryzacji. Choć sam w sobie nie jest rewolucyjny, to stanowi istotny element większej układanki, której celem jest zmniejszenie wpływu samochodów na środowisko. W połączeniu z innymi technologiami, takimi jak hybrydyzacja, pojazdy elektryczne czy systemy odzyskiwania energii, może odegrać kluczową rolę w tworzeniu bardziej zrównoważonej przyszłości transportu.